جراحی سرطان کولون
فهرست محتوا
سرطان کولون (روده بزرگ) یکی از شایع‌ترین سرطان‌ها در جهان است که در قسمت انتهایی دستگاه گوارش رخ می‌دهد. کولون یا روده بزرگ، طول ۵ تا ۶ فوت (۱۵۰ سانتی‌متر) آخر دستگاه گوارش شما را تشکیل می‌دهد. در انتهای روده‌ی بزرگ، رکتوم (قسمت انتهایی کولون) قرار دارد. پس از هضم غذا، مواد زائد جامد از طریق کولون و رکتوم به سمت مقعد حرکت می‌کنند تا از بدن دفع شوند.
علائم سرطان کولون
سرطان کولون در مراحل اولیه علائم مشخصی ندارد، اما به مرور زمان ممکن است علائم زیر بروز کنند:
- اسهال یا یبوست مداوم
- باریک شدن مدفوع به اندازه مداد
- احساس نفخ، پری یا گرفتگی شکم
- دردهای شکمی یا احساس گاز
- کاهش وزن بدون دلیل
- خستگی مداوم
- خونریزی مقعدی
- خون در مدفوع (قرمز روشن یا تیره)
- تغییر در عادات دفع
- احساس نیاز به دفع مدفوع که پس از دفع نیز برطرف نمی‌شود.
انواع تومورها
تومورهای کولون ممکن است خوش‌خیم (غیرسرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند:
- تومورهای خوش‌خیم: این تومورها به سایر قسمت‌های بدن گسترش نمی‌یابند و در صورت نیاز می‌توانند با جراحی برداشته شوند.
- تومورهای بدخیم: این تومورها به بافت‌ها و اعضای اطراف (از جمله خون) گسترش یافته و می‌توانند به صورت تهاجمی رشد کنند.
آزمایشات و تشخیص
برای تشخیص سرطان کولون، پزشک ممکن است یک یا چند آزمایش زیر را انجام دهد:
- شرح حال پزشکی: پزشک سوالاتی درباره علائم و عوامل خطر پرسیده و تاریخچه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند.
- معاینه فیزیکی: این معاینه شامل معاینه مقعدی نیز می‌شود که پزشک با انگشت دستکش‌دار و روان‌کننده توده‌های مشکوک را بررسی می‌کند.
- سیگموئیدوسکوپی انعطاف‌پذیر: پزشک با استفاده از لوله‌ای نازک و انعطاف‌پذیر که دارای نور در انتها است، رکتوم و کولون سیگموئید (قسمت پایینی کولون) را بررسی می‌کند.
- کولونوسکوپی: پزشک لوله‌ای نازک و انعطاف‌پذیر را وارد رکتوم کرده و کل روده‌ی بزرگ را معاینه می‌کند.
- بیوپسی: در صورت یافتن یک توده غیرعادی، نمونه کوچکی برای بررسی بیشتر برداشته می‌شود.
- آزمایش خون: برای بررسی از دست دادن خون و عملکرد کبد انجام می‌شود.
- آزمایش نمونه مدفوع: برای بررسی خون مخفی و سلول‌های سرطانی در مدفوع انجام می‌شود.
درمان سرطان کولون
روش‌های درمانی سرطان کولون عبارتند از:
- جراحی: جراحی روش استاندارد درمان برای بیشتر انواع سرطان روده است. هدف از جراحی، برداشتن تومور اولیه است. اگر تومور در مراحل پیشرفته باشد، جراحی ممکن است برای برداشتن ضایعات متاستاتیک نیز انجام شود. انواع جراحی شامل:
- پولیپکتومی: در صورتی که تومور از یک پلیپ نشأت گرفته باشد، پلیپ به‌طور کامل برداشته می‌شود.
- رزکسیون استاندارد: بخشی از کولون شامل تومور و گره‌های لنفاوی مرتبط برداشته می‌شود.
- همی‌کولکتومی راست یا چپ: برداشتن بخش راست یا چپ کولون، بسته به محل تومور.
- جراحی با لاپاروسکوپی: به‌جای برش باز، جراحی از طریق برش‌های کوچک انجام می‌شود و زمان بهبودی کاهش می‌یابد.
- استوما: در برخی موارد، مانند انسداد روده، ممکن است نیاز به ایجاد راه جدیدی برای دفع مدفوع از طریق ایجاد استوما باشد. این استوما ممکن است موقت یا دائمی باشد.
- پرتودرمانی: پرتودرمانی با استفاده از اشعه‌های پرانرژی به منظور متوقف کردن یا کاهش رشد سلول‌های سرطانی به‌کار می‌رود. معمولاً پس از جراحی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی باقی‌مانده استفاده می‌شود.
- شیمی‌درمانی: در این روش داروها از طریق دهان، تزریق عضلانی یا وریدی و یا مستقیماً به عضو مورد نظر تجویز می‌شوند.
- ایمونوتراپی: ایمونوتراپی از مواد طبیعی تولید شده توسط سیستم ایمنی بدن استفاده می‌کند تا رشد سلول‌های سرطانی را کند یا آن‌ها را از بین ببرد.
بهبود پس از جراحی
بسته به نوع جراحی، ممکن است زمان بهبودی متفاوت باشد. بیمارانی که جراحی با لاپاروسکوپی انجام می‌دهند، معمولاً بهبود سریع‌تر و عوارض کمتری را تجربه می‌کنند. در صورت بروز علائم مشکوک، در اولی فرصت به پزشک مراجعه کنید تا با انجام آزمایشات منظم بتوانید کمک شایانی در تشخیص زودهنگام و درمان مؤثر داشته باشید.
عوارض جانبی احتمالی جراحی سرطان روده
جراحی برای درمان سرطان روده، به‌خصوص در موارد پیشرفته، می‌تواند عوارض و خطراتی داشته باشد که بهتر است با آن‌ها آشنا شوید:
عوارض عمومی جراحی
هر جراحی که تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، ممکن است عوارضی به همراه داشته باشد، مانند:
- لخته شدن خون در وریدهای عمقی (ترومبوز وریدی عمقی)
- مشکلات قلبی یا تنفسی
- خونریزی
- عفونت
- واکنش به داروی بیهوشی
پزشکان با ارزیابی دقیق وضعیت بیمار پیش از جراحی، تلاش می‌کنند این عوارض را به حداقل برسانند. از این جهت، ارائه تاریخچه دقیق پزشکی و دارویی به پزشکتان اهمیت بالایی دارد.
جهت مشاوره رایگان تماس بگیرید!
عوارض روده‌ای
پس از جراحی روده، ممکن است مشکلاتی در حرکت روده‌ای پیش بیاید، از جمله:
- درد شکمی
- اسهال یا یبوست
- تهوع
- انسداد روده (که نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد)
اگر بعد از جراحی دچار حالت تهوع شدید، یا حرکات روده‌ای و گاز ندارید، این موضوع را به پزشک اطلاع دهید. در برخی موارد ممکن است نیاز به تغذیه آرام و مشاوره تغذیه‌ای داشته باشید.
احتمال آسیب به سایر اندام‌ها
به‌دلیل موقعیت روده و نزدیکی آن به اندام‌های دیگر، ممکن است در حین جراحی آسیب‌های ناخواسته به این اندام‌ها وارد شود. با این حال، تصویربرداری دقیق پیش از جراحی به کاهش این خطر کمک می‌کند.
کلستومی و استوما
در برخی موارد که سرطان موجب انسداد روده شده، ممکن است جراح لازم بداند که یک مسیر جدید برای خروج مدفوع ایجاد کند. در این روش، بخشی از روده به پوست شکم متصل می‌شود و مدفوع از طریق یک کیسه متصل به شکم تخلیه می‌شود. این بازشدگی جدید «استوما» نام دارد که معمولاً موقتی است و در برخی موارد پس از بهبود، می‌توان آن را با عمل جراحی بست.
در پایان، آگاهی و تصمیم‌گیری درست در مسیر درمان سرطان اهمیت بسیاری دارد. برای دریافت مشاوره تخصصی در خصوص جراحی‌های سرطان، از جمله جراحی سرطان کولون، می‌توانید با ما تماس بگیرید و از مشاوره آقای دکتر علیرضا نگهی بهره‌مند شوید.